Danıştay İdari Dava Daireleri Heyeti,
Bilindiği üzere, 657 sayılı Kanun’un 131. unsurunun 1. ve 2. fıkralarında; “Aynı olaydan ötürü memur hakkında ceza mahkemesinde kovuşturmaya başlanmış olması, disiplin kovuşturmasını geciktiremez.
Memurun ceza kanununa nazaran mahkum olması yahut olmaması halleri, ayrıyeten disiplin cezasının uygulanmasına mahzur olamaz.” Kararı yer almaktadır.
Olayda, Ağır Ceza Mahkemesi kaleminde vazife yapan davacının, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 125/1/(E-g) hususu uyarınca Devlet memurluğundan çıkarma cezasıyla cezalandırılmasına karar verilmiştir.
Birinci derece mahkemesi, belgeyi perşembe günü zimmetsiz bir halde aldığı ve hafta sonunu izleyen pazartesi gününe kadar getirmediği, davacı tarafından kelam konusu evrakın sanığın avukatını tanımadığı belirtilse de telefon kayıtlarının incelenmesinden avukat ile sık sık görüştüğünün tespit edildiği konuları bir ortada kıymetlendirerek DAVAYI REDDETMİŞTİR.
Danıştay 5. Dairesi ise bu kararı aşağıdaki münasebet ile BOZMUŞTUR:
Davacı hakkında, soruşturma konusu fiilli nedeniyle ceza davasının açıldığı, kelam konusu davada Ağır Ceza Mahkemesi kararıyla “her türlü kuşkudan uzak kanıt elde edilemediği” gerekçesiyle davacının beraat ettiği, evrakın temyiz etabında olduğunun görüldüğü,
Davacının Cumhuriyet Savcılığına verdiği sözde, avukatla rastgele bir irtibatının olmadığını belirtmesine karşın HTS kayıtları kendisine gösterilince çelişkili tabirler verdiğinin görüldüğü, bu durumda davacının bir adliye çalışanı olarak yaptığı vazifenin hassasiyeti göz önünde bulundurulduğunda, bu hareketinden ötürü 657 sayılı Kanunda sayılmış olan öbür disiplin cezalarından uygun nitelik ve tartıda olan öbür bir ceza ile cezalandırılması gerektiği sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Birinci derece mahkemesi kararında ISRAR ETMİŞTİR.
İDDK ise ısrar kararını aşağıdaki münasebet ile BOZMUŞTUR:
Olayda, davacının ceza yargılaması sonucunda, üzerine atılı resmi dokümanda sahtecilik, rüşvet almak hatalarını işlediğine dair mahkümiyetine kâfi her türlü kuşkudan uzak kesin ve inandırıcı kanıt elde edilemediği gerekçesiyle beraatine karar verilmişse de, bu kararın şimdi katılaşmadığı görülmektedir.
Bu durumda, davacıya uygulanan disiplin cezasına ve ceza yargılamasına bahis fiillerin birebir olmasından ötürü, davacının adalet hizmetinin sunumunda üstlendiği vazife de göz önünde bulundurulduğunda, bu davada ceza yargılamasında verilen kararın mutlaklaşması beklenerek bir karar verilmesi gerekir.
T.C.
DANIŞTAY
İDARİ DAVA DAİRELERİ HEYETİ
TEMEL NO: 2022/503
KARAR NO: 2022/1323
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : .
VEKİLİ: Av..
KARŞI TARAF (DAVALI) : . Bakanlığı
VEKİLİ: Av. .
İSTEMİN KONUSU:
.İdare Mahkemesinin .tarih ve E:., K:.sayılı ısrar kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem:
.Ağır Ceza Mahkemesi kaleminde. olarak vazife yapan davacının, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 125/1/(E-g) unsuru uyarınca Devlet memurluğundan çıkarma cezasıyla cezalandırılmasına ait Adalet Bakanlığı Yüksek Disiplin Konseyinin. tarih ve .sayılı kararının iptali istenilmiştir.
Birinci Derece Mahkemesi kararının özeti:
.İdare Mahkemesinin .tarih ve E:., K:.sayılı kararıyla;
Davacının 2009 yılı haziran ayının birinci yarısında .Ağır Ceza Mahkemesi heyetinin istediğini belirterek, .Ağır Ceza Mahkemesinin . sayılı belgesini perşembe günü zimmetsiz bir formda aldığı ve hafta sonunu izleyen pazartesi gününe kadar getirmediği, davacı tarafından kelam konusu evrakın sanığı …’nın avukatını tanımadığı belirtilse de telefon kayıtlarının incelenmesinden .’nın avukatı ile sık sık görüştüğünün tespit edildiği konuları bir ortada değerlendirildiğinde, davacıya isnat edilen fiilin sübuta erdiği sonucuna varılarak, hareketinin karşılığı olarak Devlet memurluğundan çıkarma cezası ile cezalandırılmasına ait dava konusu süreçte hukuka terslik bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Daire kararının özeti:
Danıştay Beşinci Dairesinin 23/11/2016 tarih ve E:2016/16657, K:2016/6722 sayılı kararıyla;
Soruşturma kapsamında tabirine başvurulan .. Ağır Ceza Mahkemesi yazı işleri müdürü . dışında başka işçinin olayla ilgili olarak bilgilerinin olmadığı, soruşturma belgesindeki öteki bilgi ve evrakların incelenmesinden de davacının fiilinin subuta erdiğinin her türlü kuşkudan uzak bir biçimde somut bilgi ve evraklarla ortaya konulamadığının anlaşıldığı,
Tıpkı vakitte, davacı hakkında, soruşturma konusu fiilli nedeniyle ceza davasının açıldığı, kelam konusu davada .Ağır Ceza Mahkemesinin E:., K:.sayılı kararıyla “her türlü kuşkudan uzak kanıt elde edilemediği” gerekçesiyle davacının beraat ettiği, belgenin temyiz kademesinde olduğunun görüldüğü,
Öteki yandan, davacının disiplin cezası almasına mevzu fiili kesin olarak kanıtlanamamış olsa da, evrak kapsamında yer alan HTS kayıtlarından davacı ile. Ağır Ceza Mahkemesinin .esas sayılı dava belgesinin şüphelilerinden . isimli sanığın avukatı … ile tekraren telefon görüşmesi yaptığının sabit olduğu, davacının Cumhuriyet Savcılığına verdiği sözde, avukatla rastgele bir irtibatının olmadığını belirtmesine karşın HTS kayıtları kendisine gösterilince çelişkili sözler verdiğinin görüldüğü, bu durumda davacının bir adliye çalışanı olarak yaptığı vazifenin hassasiyeti göz önünde bulundurulduğunda, bu hareketinden ötürü 657 sayılı Kanunda sayılmış olan öbür disiplin cezalarından uygun nitelik ve tartıda olan öteki bir ceza ile cezalandırılması gerektiği sonuç ve kanaatine varıldığı gerekçesiyle, .İdare Mahkemesinin .tarih ve E:., K:.sayılı kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Birinci Derece Mahkemesi ısrar kararının özeti:
.İdare Mahkemesinin .tarih ve E:., K:.sayılı kararıyla; davanın reddi yolundaki birinci kararda ısrar edilmiştir.
TEMYİZ EDENİN SAVLARI:
Davacı tarafından, tarafına isnat olunan fiilin sübuta erdiğinin her türlü kuşkudan uzak bir biçimde somut bilgi ve evraklarla ortaya konulmadan eksik araştırmaya dayanılarak disiplin cezası verildiği; ceza davasında her türlü kuşkudan uzak kanıt elde edilemediğinden hakkında beraat kararı verildiği; takdir yetkisinin idarece berbata kullanıldığı, ölçülülük prensibinin ihlal edildiği, bir derece hafif ceza uygulanmama münasebetinin kararda belirtilmediği; soruşturma yollarına ters hareket edildiği, savunma hakkının kısıtlandığı; hatanın oluşmadığının, fiilin sübut bulmadığının ortaya konulduğu beraat kararlarının idari yargı yerleri için de bağlayıcı olduğu, sırf kanıt yetersizliği nedeniyle verilen beraat kararlarının idari yargıyı bağlamayacağı; .’nin ceza davasına sunduğu dilekçede, cürmü kimin işlediğini ya da dava evrakının kimin tarafından alındığını net olarak hatırlamadığı, evvelki sözünün baskılar sonucu verildiği yolunda beyanları olduğu belirtilerek, ısrar kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI:
Davalı yönetim tarafından, 2577 sayılı İdari Yargılama Yöntemi Kanunu’nun 49. hususunda belirtilen nedenler bulunmadığından temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ NİYETİ:
Temyiz isteminin kabulü ile ısrar kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ İSMİNE
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Yargıcının açıklamaları dinlendikten ve evraktaki dokümanlar incelendikten sonra, evrak tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıyeten bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:
İNCELEME VE MÜNASEBET:
MADDİ OLAY:
.Ağır Ceza Mahkemesinin. temel sayılı dava belgesinin şüphelilerinden . isimli sanığın aleyhine kanıt oluşturan teknik takip tutanakları ile tabir tutanaklarından oluşan 28 adet dokümanın evraktaki asıllarını çıkartarak yerine uydurma olarak oluşturulan dokümanların koyulduğunun tespit edilmesi üzerine, evrakın sanığı olan …’nın vekili avukat .’nin ofisinde yapılan aramada, .sayılı belgedeki asılları ile değiştirilen uydurma evrakların kimilerinin fotokopilerinin bulunması üzerine, ortalarında. Ağır Ceza Mahkemesinde. olarak vazife yapmakta olan davacının da olduğu bir kısım işçi hakkında soruşturma başlatılmıştır.
Yürütülen soruşturma sonucunda; davacının, .Ağır Ceza Mahkemesinin. temel sayılı dava evrakını, bu Mahkemenin Yazı İşleri Müdürü olan ..’den zimmetsiz olarak alıp, 3-4 gün elinde tuttuğu ve bu mühlet içerisinde, belgenin şüphelilerinden . isimli sanığın aleyhine kanıt oluşturan teknik takip tutanakları ile tabir tutanaklarından oluşan 28 adet dokümanın evraktaki asıllarını çıkartarak yerine düzmece olarak oluşturulan dokümanları koyduğunun tespit edildiğinden bahisle, memurluk sıfatı ile bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici davranışlarda bulunmak halindeki hareketinin 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125/1/(E-g) hususunda düzenlenen “Memurluk sıfatı ile bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici hareketlerde bulunmak” fiiline karşılık geldiğinden bahisle davacının, Adalet Bakanlığı Yüksek Disiplin Heyetinin. tarih ve. sayılı kararı ile Devlet memurluğundan çıkarma cezası ile cezalandırılmasına karar verilmiştir.
Bunun üzerine temyizen incelenen dava açılmıştır.
Öbür yandan, davacı hakkında, soruşturma konusu fiilli nedeniyle açılan ceza davasında, .Mahkemesinin E:., K:.sayılı kararıyla; davacının, üzerine atılı resmi dokümanda sahtecilik, rüşvet almak ve resmi belgeyi bozmak kabahatlerini işlediğine dair mahkumiyetine kâfi her türlü kuşkudan uzak kesin ve inandırıcı kanıt elde edilemediği gerekçesiyle beraatine, misyonu berbata kullanma hatası bakımından ise kamu davasının düşürülmesine karar verildiği, lakin verilen bu kararın şimdi katılaşmadığı görülmüştür.
İLGİLİ MEVZUAT:
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125. hususunun 1. fıkrasının (E) bendinin (g) alt bendinde; “Memurluk sıfatı ile bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici hareketlerde bulunmak” fiili, Devlet memurluğundan çıkarma cezasını gerektiren fiil ve haller ortasında sayılmıştır.
Tıpkı Kanun’un 131. unsurunun 1. ve 2. fıkralarında ise; “Aynı olaydan ötürü memur hakkında ceza mahkemesinde kovuşturmaya başlanmış olması, disiplin kovuşturmasını geciktiremez.
Memurun ceza kanununa nazaran mahkum olması yahut olmaması halleri, ayrıyeten disiplin cezasının uygulanmasına mani olamaz.” kararları yer almaktadır.
TÜREL KIYMETLENDİRME:
Ceza muhakemesi hukuku ve disiplin hukuku farklı kural ve prensiplere tabi disiplinlerdir. Disiplin hukuku, kurumun iç sistemini müdafaayı amaçlayan ve bunun için kamu vazifelilerinin mevzuata, çalışma tertibine, hizmetin gereklerine alışılmamış fiillerine yönelik olarak uygulanacak yaptırımları ve bu yaptırımların uygulanmasındaki yöntem ve asılları düzenleyen bir hukuk alanıdır. Kimi hallerde kamu görevlisinin fiili, ceza hukuku kapsamında kabahat tarifine uymasının yanı sıra disiplin hukuku istikametinden de sorumluluk gerektiren bir mahiyet taşıyabilir.
Disiplin cürmüne ve ceza yargılamasına mevzu aksiyonların tıpkı olduğu hallerde disiplin soruşturmasıyla ilgili uyuşmazlıklarda, fiilin sübutuyla ilgili olarak ceza mahkemesinin ulaştığı kanaate hürmet gösterilmesi ve bunu sorgulayacak sözlerin kararlarda kullanılmaması gerekmektedir (AYM, 02/07/2020 tarih ve Müracaat No:2016/13566 sayılı karar).
Olayda, davacının ceza yargılaması sonucunda .Mahkemesinin E:., K:.sayılı kararıyla, üzerine atılı resmi evrakta sahtecilik, rüşvet almak kabahatlerini işlediğine dair mahkumiyetine kâfi her türlü kuşkudan uzak kesin ve inandırıcı kanıt elde edilemediği gerekçesiyle beraatine karar verilmişse de, bu kararın şimdi katılaşmadığı görülmektedir.
Bu durumda, davacıya uygulanan disiplin cezasına ve ceza yargılamasına husus fiillerin birebir olmasından ötürü, davacının adalet hizmetinin sunumunda üstlendiği misyon de göz önünde bulundurulduğunda, bu davada ceza yargılamasında verilen kararın nihaileşmesi beklenerek bir karar verilmesi gerektiğinden, davanın reddi yolundaki Yönetim Mahkemesi ısrar kararında türel isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. Davanın üstte özetlenen münasebetle reddine ait .İdare Mahkemesinin .tarih ve E:., K:.sayılı ısrar kararının BOZULMASINA,
3. Kullanılmayan. TL yürütmeyi durdurma harcının istemi halinde davacıya iadesine,
4. Tekrar bir karar verilmek üzere evrakın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
5. Bu kararın bildiri tarihini izleyen günden itibaren 15 (onbeş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 07/04/2022 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
X- .İdare Mahkemesinin .tarih ve E:., K:.sayılı ısrar kararının adap ve hukuka uygun bulunduğu, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenlerinin kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı anlaşıldığından, temyiz isteminin reddi ile temyize bahis ısrar kararının onanması gerektiği oyuyla, karara katılmıyoruz.
