Kazakistan Merkez Seçim Komitesi ülke genelinde dün yapılan anayasa referandumunun ön sonuçlarını açıkladı Buna nazaran Escort Küçükyalı 19 milyon nüfuslu ülkede 11 milyon 734 bin 642 kayıtlı seçmenin yaklaşık 8 milyonu yüzde 68 dün Kazakistan Cumhuriyeti anayasasına yapılacak değişiklikleri ve ekleri kabul ediyor musunuz sorusunu cevaplamak için Küçükyalı Escort Bayan sandık başına gitti
Sandığa giden seçmenin yüzde 77 18 i evet oyu kullanırken yüzde 18 66 sı hayır yanıtını verdi Böylelikle Kazakistan 27 yıl ortadan sonra yeni Kazakistan olarak isimlendirilen Küçükyalı Escort yeni periyodu başlatmak için ülke tarihinde ikinci sefer anayasa referandumu düzenledi Referandumda evet oyunun çıkması durumunda en son 1995’te kabul edilen mevcut anayasanın 33 temel hususunun değiştirilmesi ve bu sayede bu yıl ocak ayı başında çıkan kitlesel olaylar sonrası ülkede idare sisteminin yine inşası hedeflendiği bildirilmişti
Anayasa’da yapılacak değişiklikler: İdam kaldırılıyor
Yeni anayasa taslağında Kazakistan toprağı ve yer altı doğal kaynakları devletin mülkiyetindedir hususu Kazakistan toprağı ve yer altı doğal kaynakları halka aittir olarak değiştirilecek İdam cezası büsbütün kaldırılacak Böylelikle mevcut anayasada terör hatalısı ve savaş devrinde kabahat işleyenlere istisnai ceza olarak kullanılmasına müsaade verilen idam cezasına hiçbir kaidede başvurulamayacak Kazakistan Cumhurbaşkanı misyonunu sürdürdüğü sürece siyasi partiye üye olamayacak Sözkonusu unsur Anayasa Kurulu Yüksek Mahkeme Merkez Seçim Kurulu Sayıştay liderleri ile üyelerinin yanı sıra yargıçlar kolluk kuvvetleri çalışanları ulusal güvenlik güçleri ile askeri işçi için de geçerli olacak
Akraba görevlendirmesi yasaklanacak
Cumhurbaşkanının yakın akrabalarının devletin üst seviye vazifelerine ve kamu iştirakindeki şirketlerin idaresine getirilmesi yasaklanacak Kazakistan Anayasa Kurulu yine Anayasa Mahkemesi olarak kurulacak 1 Ocak 2023’ten itibaren faaliyete geçirilmesi planlanan Anayasa Mahkemesi 11 yargıçtan oluşacak ve üyeler 6 yıllık vazife mühleti için seçilecek
Parlamentonun yetkileri artacak
Anayasa taslağında ülkede mevcut üstün başkanlık idare sistemi son bulacak Parlamento ise güçlenecek Böylelikle anayasadan devlet liderinin büyükşehir belediye liderleri ile eyalet valilerinin kararlarını iptal etme yetkisi kaldırılacak Cumhurbaşkanının parlamentonun üst kanadı senatoya atadığı milletvekili sayısı 15 ten 10 a düşürülecek Bunların 5 i Kazakistan Halk Asamblesi tarafından önerilecek Böylelikle asamblenin meclise milletvekili atama işlevinin kaldırılmasıyla parlamentonun alt kanadındaki milletvekili sayısı 107 den 98 e inecek
Kanunları kabul etme yetkisi yalnızca parlamentonun alt kanadı mecliste olacak Kelam konusu ıslahatla yetkilerinin genişletileceği mecliste tüm toplum katmanının temsil edilmesi için göreceli temsil sistemi uygulanacak Ayrıyeten daha evvel büyükşehir belediye liderleri ile eyalet valilerinin cumhurbaşkanı tarafından atandığı ülkede bundan sonra kelam konusu adayların birinci evvel mahallî meclis milletvekillerince onaylanması gerekecek
Meclisin devlet bütçesini sorgulama işlevi genişleyecek Kazakistan insan hakları ombudsmanı ile ilgili unsur eklenecek Böylelikle ombudsman misyonu bağımsızlaştırılacak ve vazifesi boyunca senatonun onayı olmadan tutuklanamayacak
Öte yandan yapılacak değişiklikler kapsamında Kazakistan ı 28 yıl yönettikten sonra mart 2019 da misyonundan istifa eden kurucu Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev in anayasal statüsünün yer aldığı Birinci Cumhurbaşkanı’na ait kanun da yürürlükten kalkacak
