Cumhurbaşkanı Erdoğan Seyahat hareketçilerine çürük ve sürtük diye hitap edince haklı olarak büyük bir reaksiyon Escort bayan oluştu Bütünleştirici güç olması gereken bir cumhurbaşkanı neden bu lisanı kullanıyor Karşılık olarak muhalefet nasıl durum almalı Koç Üniversitesi Öğretim Üyesi siyaset bilimci Prof Dr Murat Somer e sordum Somer Escort e nazaran siyasal hedefe yönelik söylemsel bir şiddet var
Biliyoruz ki bugün hem dünyada hem de Türkiye’de çatışmacı bir anlayış karar sürüyor fakat çatışmacı lisan daha ileri gitti halkına küfür Bayan escort etmeye vardı İktidar benzeri kelamların bedelini ödemedikçe daha da ileri gidiyor ve her gelinen nokta bir evvelkini doğal kılıyor güya Bunu sağ popülizmle açıklamak mümkün mü
Bence hayır Popülist ögeler var fakat doğal bu gereğince açıklayıcı değil Nedenleri ve maksatlarının yanı sıra vakit içindeki içerik ve şiddetteki kaymaları da açıklamıyor Bu lisan kutuplaştırıcı bir lisan Tıpkı vakitte da siyasal bir strateji ve sıkıntı kullanma aracı Yani siyasal bir emele yönelik olarak kullanılan söylemsel bir şiddet kelam konusu
Pekala buradaki siyasal hedef ne
Akademik çalışmalarımda irdelemeye çalıştığım üzere AKP nin daha birinci yıllarından itibaren aşikâr siyasal gayelere ulaşmak için kutuplaştırıcı siyaseti ve lisanı kullandığını görüyoruz Fakat vakit içerisinde amaç değişiyor O zamanki maksadıyla bugünkü farklı AKP birinci devirlerinde dahil edici kutuplaştırma siyaseti izledi Muhalefetten ve siyasetin çeperlerinden geliyordu Ve temsil ettiği ortalarında birçok dezavantajlı kesim de olan kitleleri kendi kimlik ve ideolojisini devlete ve ana akım topluma kabul ettirmek dahil etmek pastadan daha çok hisse aldırmaya yönelik bir siyaset takip etti Bunun için de toplumu ayıran bir yandan mevcut kitlesini konsolide ederken güçlenmek için farklı kısımlardan yeni iştirakleri da davet eden yani kapsayıcı bir boyutu da olan bir yandan da direnç gösterecek kurum ve kitleleri itibarsızlaştırmaya yönelik bir lisan ve siyaset kullandı O vakit AKP tıpkı vakitte yükselen bir siyasal hareket ve güçtü
Bugün
Bugün ise AKP kendi seçkinini yaratmış devlete dahil olmuş kendi kitlelerine kıymetli ayrıcalıklar sağlamış ve sağlayan yirmi yıllık bir iktidar Tıpkı vakitte da gerileyen küçülen zayıflayan bir hareket Münasebetiyle bugün dışlayıcı korumacı kutuplaştırma siyaseti izliyor Yani yeni seçkin ve halk bölümlerini iktidara getirmek dahil etmek ve pastadan daha fazla hisse almaya yönelik değil Elindeki gücü kaybetmemek ve paylaşmamak kitlesinin ayrıcalıklarını korumak yolsuzluklar için hesap vermemek bunun için de öteki herkesi dışlayan bir lisan ve siyaset Bu bağlamda halk derken kastettiği de tüm Türkiye Cumhuriyeti halkı değil kendi seçkini ve tabanı Bunu Erdoğan ın konuşmalarında uzun müddettir gözlemliyoruz Halk yahut biz derken açıkça tüm halkı değil de yalnızca kendi destekçilerini işaret ediyor Bu bağlamda son kullandığı küfür ile de halka küfür etmiş olmuyor kendi açısından bizi tehdit eden onlara yani düşmanlara hakaret ediyor ancak söylemeye gerek olmamalı ki bu herkes için yıkıcı bir siyaset Zira kelam atıldığı yerde kalmaz tüm bir toplum olarak çürüyoruz
Yolsuzlukları korumak için…
Geçmişte ahlak normları’nın kullanıldığı bir siyasete tanıklık ettik mi biz
Burada siyah beyaz karşılaştırmalar yapmamakta yarar var Cumhuriyet boyunca devletin ve siyasetin kutuplaşmayı kullandığını görüyoruz Lakin bugünkü kadar sorumsuz sağduyunun ve birlikte yaşama içgüdüsünün şahsen iktidar tarafından kenara bırakıldığı bir periyot yok Bir analoji yapmak gerekirse benzeri şeyleri hukuk devleti ve yolsuzluklar için de söyleyebiliriz Türkiye de hiçbir vakit tam hukuk devleti olamadık Lakin bugünkü kadar kanun teamül ve mevzuatın yani kanun devletinin tasfiye edildiği ve keyfiliğin muktedir olduğu bir devir yok Askeri idarelerde bile Keza yolsuzluklar daima gerçeğimiz ve yumuşak karnımız olmuş Lakin bugünkü kadar sistematik ve kurumsallaştırılmış bir yolsuzluktan kelam etmek mümkün değil Esasen dediğim üzere son dönemki kutuplaştırıcı söylemsel şiddet de değerli ölçüde bu yolsuzlukları korumak kaybetmemek ve hesap vermemeye yönelik
Şiddet içeren bir lisan
İktidarın bu lisanı kullanmadaki emeli ne olabilir Bir rant devşirmesi mümkün mü
Ranttan ne kastediyoruz bunu netleştirmek değerli Siyasette bilhassa otoriter idareler altındaki siyasette rant yalnızca oy değil AKP şu anda yasal toplumsal takviye yani oy olarak süratle eriyen bir parti Fakat bir de gayrimeşru takviyeleri var İçeride ve dışarıdaki yolsuzluk ortakları akçeli işler içindeki tarikatlar mafyatik ve paramiliter örgütler ve bürokrasi içinde anayasaya alışılmamış çalışan kümeler üzere Burada anlaşılması gereken en değerli bahislerden biri önümüzdeki devirde AKP içinde en azından belirli kısımların seçim dışı ve şiddet içeren usulleri denemek için ortam ve taban kolladığı ve kollayacağı Bu çok açık Bahsettiğimiz lisanı de bu bağlamda düşünürsek yalnızca hakaret yahut küfürle tanımlamak mümkün değil Şiddet içeren bir lisan İktidarın düşman gördüklerine ki bu artık bir azınlık değil toplumun kıymetli bir çoğunluğu bu kısımlara ve muhalefete karşı şiddeti legalleştiren bir lisan Çok da gizlemeden dinleyenlerine bunlara düşman hukuku uygulanabilir diyor Yani rant çıkar mı derken oy kastediyorsak bence oy çıkmaz Ancak en büyük rant ne kıymetine olursa olsun ve halkın iradesine karşın iktidarda kalmak Bu manada ranta ve tabanının militan kısımlarını zinde tutmaya yönelik Ben bu türlü görüyorum Bu türlü bir rant çıkar mı Büyük ölçüde muhalefetin yapacaklarına bağlı
Tam da onu soracaktım Bu noktada muhalefet nasıl davranmalı
Öncelikle bu lisana karşı ve herkes için demokrasi hukuk ve refah için dik ve birlikte durmalı Millet İttifakı ve 6 lı Masa uzlaşması çok değerli Yeni ve daha uygar sizin tabirinizle ahlak normlarının olduğu bir siyaset için taban ve inanç inşa ediyor Şayet sürerse yeni bir olağan oluşturacak Ancak bunun korunması ve demokrasi ve adalet hususlarında ortak ses çıkarabilmesi lazım
İkincisi seçim dışı ve gayrimeşru siyaset biçimlerine karşı hazırlıklı dik proaktif ve zinde durması Örneğin seçim güvenliği çalışması çok değerli Bunun için sivil toplumla sinerji ve inanç kurulması da çok önemli
Kışkırtmaya gelmemeli
Üçüncüsü kışkırtmaya gelmemesi ve halka iktidarın bahsettiğim siyasetinin iç yüzünü kolay net ve ispatlarıyla anlatması lazım Bunu da hikâyeleştirmesi Bu neden değerli AKP ye dayanak vermiş vermemiş herkesin buraya nasıl geldik ikna olabilmesi için Örneğin kısa vakit öncesine dek hayat standartlarında yükselme hisseden kısımlara bu algının neden bir sanrı olmadığını lakin üretime değil de borca ve palavraya dayalı olduğu için düzmece ve sürdürülemez olduğunu nasıl anlatacaksınız Bu lakin öyküleştirerek anlatılabilir
Takım vurgulanmalı
Dördüncü iktidarın medya hegemonyasında gedikler açma yollarını aramalı
Beşincisi ve en kıymetlisi muhalefet iktidarın sergilediği bu siyasete karşı lisanıyla tutumuyla programıyla takımıyla ve tahlil teklifleriyle net ve ikna edici bir alternatif sunmalı Net ve olumlu bir kontrast ve tercih oluşturmalı Adeta samimi AKP destekçileri dahil herkese sonu olmayan bu yolu istemiyor daha uygununu istiyorsanız demokrasi ve refah istiyorsanız bize katılın demeli Burada ortak aday lar konusu da çok kıymetli zira bu alternatif adaylarla özdeşleşecek onlar temsil edecek Ama tek bir adaya indirgenmemeli takım vurgulanmalı Tüm bu mevzularda muhalefetin şu ana kadarki muvaffakiyetleri yabana atılmamalı Ancak yol uzun ve engebeli olabileceği kadar yanlışsız siyaset uygulanırsa umulduğundan daha süratli bir toparlanma da olabilir Yani tahminen birçok değerli şart daha eklenebilir Halka güvenmek Hakikat siyasete halk olumlu cevap verecektir
Pasta küçüldükçe değirmeni döndürmek zorlaşıyor
Daima şu söyleniyor Ekonomi konuşulmasın diye Konuşulmasa da iktisat hayatımızın her alanında külfetli bir halde kendini gösteriyorken ‘laf siyaseti’ bunu unutturabilir mi
Muhalefet gerçek siyasetleri uygularsa bence unutturamaz Lakin olumsuz senaryolarda üstte bahsettiğim siyasetle kısmen de olsa unutturabilir esasen bu siyaset de bu yüzden uygulanıyor Ekonomik buhranın iki tesiri unutulmamalı Bir iktidara reaksiyon uyandırırken tıpkı vakitte da toplumu bitkinleştiriyor geçim tasası olan lakin hâlâ kaybedeceği şeyi olan kitlelerin otoriterliğe direncini de zayıflatabilir teslimiyeti de teşvik edebilir Fakat ikincisi daha değerli Nasıl mülteci sorunu da bir kısım iş kesitinin işine geliyorsa buhran da herkesi birebir etkilemiyor Servet transferi niçin oluyor Bir kesim kazanıyor Kriz ayrıyeten iktidarın koruduğu kitlelerde bir elindekini koruma güdüsünü de tetikliyor Pasta küçüldükçe değirmeni döndürmek zorlaşıyor Aslında üstte bahsettiğim dışlayıcı korumacı kutuplaştırma siyaseti tam da bu kısımların hissine hitap etmeyi hedefliyor Lakin bu kısmın artık azınlık olduğu unutulmamalı Yani bu kesite dayanmak artık seçim yoluyla iktidarda kalmaya yetmez
Bizim kültürümüzde hürmet vardır
Erdoğan Biz daima milletimizin lisanıyla konuştuk Milletimiz bu vandalları nasıl tanımlıyorsa biz de o denli dedik diye konuştu Halk kendi konuştuğu lisan bu olsa bile devletin lisanının bu türlü olmasını ister mi Empati kurar mı
Hangi halk Hangi millet Ayrıyeten bizim kültürümüzde hürmet ve ölçü de vardır örneğin kahvede konuşur üzere anne babanın karşısında büyüklerin yanında konuşulmaz İdeal olan her yerde birebir konuşmak olsa da bayanların çocukların konukların vs yanında daha ihtimamlı konuşulur Düşmanla konuşmanın bile bir hukuku vardır Doğal bu normlara uymayanlar da çoktur o da kültürün bir kesimi Lakin en azından bana nazaran bizim kültürümüzde asıl bu cins müspet normlara uymayan bireyler için kullanılan epey olumsuz sıfatlar caydırıcı nitelemeler vardır Bir ortada yaşama kültürümüzün teminatı ve geliştirilmesi gerekenler de bunlardır Erdoğan yıllardır büsbütün siyasal ve bencil motivasyonlarla kültürümüzün en berbat özelliklerini olağanlaştıran en düzgün ve en korunası özelliklerini ise feda eden bir lisan ve siyaset kullanıyor
