Sıcaklıkların artmasına bağlı buharlaşma, yağışların ve hava kurallarının tesiriyle su düzeyinde muhakkak dönemlerde değişimin yaşandığı Van Gölü’nün kıyı bölümlerinde, son vakitlerde yaşanan çekilme dikkati çekiyor.
Göl düzeyinin düşmesine bağlı yaşanan çekilme nedeniyle daha evvel birçok yapının, teknenin ortaya çıktığı ilçede, Urartuların deniz nakliyatında kullandığı kalenin kıyı bölümünde o periyoda ilişkin 11 basamaklı liman görünür hale geldi.
İl Kültür ve Turizm Müdürü Erol Uslu, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Kısmı Lideri Prof. Dr. Rafet Çavuşoğlu, Van Müzesi yetkilileri, ana kayaya 3 metre genişliğinde açılmış, Urartu devrinde tekne ve gemilerin kaleye materyal taşımasında kullanıldığı bedellendirilen alanda incelemelerde bulundu.
‘Şu ana kadar bu türlü bir yapıyla birinci kez karşılaşıyoruz’
Çavuşoğlu, kelam konusu limanın Erciş ilçesi kıyılarında yer alan ve “Beylerin Kalesi” olarak isimlendirilen tescilli kalenin eteklerinde yer aldığını söyledi.
Urartular devrinde buranın Liman Kalesi olarak kullanıldığını belirten Çavuşoğlu, gölün birleşme noktasındaki yaklaşık 20 metre yükseklikteki ana kayaya gemilerin rahat yanaşabilmeleri için 3 metre genişliğinde 11 basamaktan oluşan liman yapıldığını aktardı.
Urartuların Van Gölü’nü etkin olarak kullandığı bilgisini veren Çavuşoğlu, şöyle konuştu:
“Buradaki değerli konu, deniz nakliyeciliğinde kullanılan ağır yüklerin daha rahat boşaltılması, teknenin daha rahat durabilmesi için bir kısım açıldığını görüyoruz. Urartuların, Van Kalesi’nden itibaren hem güneye hem de batıya gerçek kaleler inşa ettiğini biliyoruz. Bu kalelerin büyük kısmı Van Gölü’nün kenarında yer alıyor. Ayanis, Kef kaleleri bunlardan biri. Urartuların, uzun süren kış aylarında kaleler ortasında ulaşımı sağlamak için deniz nakliyatına ehemmiyet verdiğini görüyoruz.”
Doğal koyların Urartular için liman görevi gördüğünü fakat bugüne kadar bunlara ilişkin bir kalıntının bulunmadığını anlatan Çavuşoğlu, şöyle konuştu:
“Van Gölü’nün sularının çekilmesiyle teknenin yaklaşabileceği, sabitlenebileceği bir alan ortaya çıkmış durumda. Buranın yüklerin boşaltılması için yapıldığını görüyoruz. Çabucak kalenin altında yer alıyor. Şu ana kadar bu türlü bir yapıyla birinci kere karşılaşıyoruz. Bizim için kıymetli bir şey. Van Gölü sularının Urartu devrinde biraz daha yüksek olduğunu gösteriyor zira çabucak altındaki çıkıntı noktası açılmamış. Ana kayaya sağlı sollu dikdörtgen formunda basamaklar oluşturarak göle gerçek açılmış durumda.”
