Tüm Süt, Et ve Damızlık Sığır Yetiştiricileri Derneği (TÜSEDAD) Lideri Sencer Solakoğlu, Besin Komitesi’nin Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan alınarak Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın kontrolüne verilmesi ve “yem fiyatlarında artışa neden olduğu” gerekçesiyle süt fiyatına artırım yapılmamasını eleştirdi. Dalın büyük bir çıkmaza girdiğine dikkat çeken Solakoğlu, “Halbuki yem fiyatları dolara bağlı olduğu için daima artmaya devam ediyor. Yani nedensellik ve korelasyon farkını anlayamayan bir idare var şu anda. Bu gerçek manada bir tehdit” dedi.
‘Çok fazla kesim olduğu için susuyorlar’
Büyükbaş hayvan varlığının tespit için 29 Mart’ta işletmelerde çalışma başlatan Tarım ve Orman Bakanlığı, 3 ay geçmesine rağmen bir açıklama yapmadı. Bakanlığın hayvan sayımlarının sonucunda düşük sayıları açık etmek istemediğini belirten Solakoğlu, “Fiyatların bir anda inanılmaz artacağını getireceği için sustuklarını düşünüyorum. Fakat içeriden aldığım bilgiler kestirim ettiklerinin çok fazlasında bir kesim olduğu yönünde” dedi. Solakoğlu, şu açıklamaları yaptı:
“Konuştuğum çok büyük et tüccarlarından birisi şunu söyledi. ‘Üç kuşaktır biz bu işi yapıyoruz biz daha tarihimizde bu türlü bir durumla karşılaşmadık. Muazzam bir sakinlik var et piyasasında. Talepte çok önemli bir düşüş var. Halkta kırmızı ete olan talebin ne kadar düşük olduğunu lisana getirdi. Lakin buna karşında enteresan bir durum var. Piyasada da mal yok. Yani Türkiye’nin en büyük 5 büyük çiftliğine baktığınız vakit 20 bin kapasiteli çiftlik var. Benim tanıdığım şu an içeride 3 bin 600 hayvan var. Yani kapasite kullanım oranları şu anda büyük çiftliklerde yüzde 20’sinin de altına düşmüş durumda. Anaç hayvanlar besiye çekildi, bilhassa Doğu Anadolu Bölgesi’nde. Gerçekten o anaç hayvanların doğurmayacak olması Türkiye’nin ette kesinlikle bir ezaya gireceğini gösteriyor. Biz bundan evvel aslında 100-120 lira bandına çıkacağını iddia etmiştik fakat enflasyondaki muazzam artış ve alım gücündeki bu derece bir düşüş öngörülebilir değildi. Hakikaten baktığını vakit kavurma piyasası yüzde 62. Sucuk sosis piyasasında da yüzde 33’lük bir düşüş olduğunu görüyoruz. Şu anda Kurban Bayramı’yla ilgili arz talep piyasadan aldığımız bilgilerle yarı yarıya. Kurban taleplerinde şu anda Kurban Bayramı’nın bir hafta öncesinde geçen yıla mukayesen yaklaşık yüzde 50’lik bir talep düşüklüğü gözüküyor. Bu kurban besleyen beşerler için güç bir durum. Ellerinde bir ölçü hayvan kalabilme ihtimali var. Bu üretici açısından çok güzel bir şey değil lakin tüketicinin de geçen yılın yarısı kadar kurban kesebiliyor olması alım gücünün ne derece düştüğünün göstergesi. Şu an damların boş olması anaç hayvanların besiye çekilmiş olması bundan sonraki süreçte bir krizi de beraberinde getireceğinin çok net göstergesi.Şu anda 100-120 lira bandında fiyat beklentisi içerisindeydik. Fakat talebin çok çok düşmesi onu şu anda 95 lira bandına çekti. Bununla birlikte dünya fiyatlarındaki yem tarafında dolar bazındaki düşüş çok olumlu. Bu hayvanlar esasen yüksek maliyetle beslendi. Şu anda kesite geldiğimiz periyotta bunun olması fiyatın düşmesi, bir hayal kırıklığı manasına da gelecektir. Şu anda yem fabrikalarının artırım yapmıyor olması demek aslında indirim yapıyor manasına geliyor yüksek enflasyonist ortamı olduğu için. Bayramdan çabucak sonra fiyatta bir artış beklenmiyor. Şu anda çok düşük gidiyor talepte bir artış olmadığı için. Ağustos ayında insanların eline geçecek yüzde 30’luk bir artırım sonrasında bir hareketlenme geleceğini bekliyoruz.”
‘Yonca bin liradan 3 bin liraya çıktı’
Et fiyatlarını ilgilendiren en değerli hususlardan bir adedinin de süt olduğunu belirten Solakoğlu, kaba yem (saman, yonca, mısır silajı) fiyatlarında 3 kat artış olduğunu, Besin Komitesi’nin Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bağlandıktan sonra süt fiyatlarında çıkmazın yaşanacağını belirtti. Solakoğlu, şöyle konuştu:
‘Süt fiyatını neden Hazine ve Maliye Bakanlığı belirliyor?’
