FETÖ’nün 15 Temmuz darbe teşebbüsü sonrası kent içinde kalan askeri alanların kent dışına çıkartılması kararlaştırıldı. Devrin Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki, 2017 yılında yaptığı açıklamada Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın bu hususta kesin bir talimatı olduğunu söz ederek, “Şehir içerisinde kalan askeri alanlar, bundan 50-60 yıl kadar evvel bazen daha eski, kentlerin çeperlerinde yer alan askeriyenin kullanacağı yerlerdi. Kentler o denli büyümüş ki askeri alanları içine almış ve yutmuş. Buraların dışarıya taşınması çok gerçek bir fikir. Sayın Cumhurbaşkanımızın talimatı var, hepsi yeşil alan olacak. O hususta kimsede zıt bir niyet yok” diye konuştu. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, 2018 yılında bakan olarak atandıktan 3 ay sonra yaptığı açıklamada, “Hiçbir vakit askeri yerleri biz rant olarak görmedik” dedi.
Ancak İstanbul’da süreç çok farklı ilerledi, kent içinde kalan askeri toprakların yanı sıra askeri lojmanlar da bir bir boşaltılırken, yerlerine bulundukları bölgede yapı ve nüfus yoğunluğunu artıracak gayrimenkul projeleri geliştirildi.
Sözcü’den İsmail Şahin’in haberine nazaran, AKP iktidarı 15 Temmuz darbe teşebbüsünden evvel de İstanbul’da birtakım askeri alanları yapılaşmaya açmıştı. TOKİ iştiraki Emlak Konut GYO önderliğinde Bağcılar’da Batışehir, Halkalı’da Avrupa Konutları Atakent 3, Ayazağa’da Maslak 1453, Zeytinburnu’nda Büyükyalı, Zekeriyaköy’de boşaltılan füze üssünün yerine Köy yapılırken, Sancaktepe’de askeri lojmanların yerine ofis projesi yapılmıştı.bİstanbul Sarıyer Zekeriyaköy’de daha evvel 15. Hava Füze Üssü olarak kullanılan ve yüzde 61’i ağaçlık olan 500 dönümlük askeri arazi Köy projesiyle bu hale geldi.
15 Temmuz darbe teşebbüsünden sonra yeşil alan olarak kullanılacağı söylenen askeri alanlarda da bir bir rant projeleri yükselmeye başladı. Esenler’de Metris, Topkule ve Baştabya Kışlaları’nın bulunduğu askeri alanlar 2012 yılında “Rezerv Yapı Alanı” yani yeni konut alanı ilan edildi. 2019 yılında 720 hektarlık alanın yüzde 38’i, yani 2 milyon 788 bin 562 metrekaresine, konut, turizm ve ticaret imarı verildi.
En büyük rant kapısı Çekmeköy Kışlası
Ranta açılan askeri alanların en büyüğü ise İstanbul’da 3’üncü Kolordu Komutanlığı’na bağlı Çekmeköy Kışlası oldu.
Parsellere bölünen arazinin birinci olarak 2019 yılında 200 bin metrekarelik kısmına inşaat müsaadesi verildi. Arazi ihalesiz olarak Emlak Konut GYO’ya satıldı ve üzerinde hala inşaatı devam eden, 392 daire ve 70 ticari üniteden meydana gelen Ormanköy projesi geliştirildi.
Üstteki askeri-ormanlık arazinin içerisine Çınarköy projesi inşa edilecek, fotoğrafın alt kısmında yer alan konutlar ise Ormanköy projesine ilişkin yapılar.
Son olarak 2021 yılında Çekmeköy Kışlası’nın 860 bin metrekarelik kısmını oluşturan ve 458, 459 ve 460 sayılı parsellerini kapsayan yaklaşık 860 bin metrekarelik alana Etraf ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yeni plan hazırlandı. 860 bin metrekarelik eski askeri alanın 355 bin 881 metrekaresi konut ve ticari üniteler için ayrıldı ve bu alan tekrar ihalesiz olarak TOKi tarafından 937 milyon liralık bedelle Emlak Konut GYO’ya satıldı.
Emlak Konut GYO geçtiğimiz yılın sonunda Çınarköy ismi bir proje geliştirdi ve satışa sundu. Proje kapsamında 1774 adet konut, 141 villa ve 56 ticari alan inşa ediliyor. Milyonlarca lira pahasındaki mülklerin üretiminin 2024 yılında tamamlanması bekleniyor.
Halkalı’daki yaklaşık 1 milyon metrekarelik alanda inşa edilen Bizim Mahalle projesi
Üniversite kışlaya, eğitim alanı ranta
TOKİ ile Marmara Üniversitesi ortasında imzalanan protokol çerçevesinde, Halkalı, Nişantaşı ve Bahçelievler Yerleşkeleri TOKİ’ye devredildi. TOKİ’de bunun karşılığında Maltepe’deki 2 milyon 455 bin metrekare büyüklüğündeki Kenan Cihan Kışlası toprağını üniversiteye verdi. Üç yerleşkesi alan TOKİ, Halkalı ve Nişantaşı yerleşkelerinin yerlerini Emlak Konut GYO’ya sattı. Yerleri 2 milyar 277 milyon lira bedelle alan Emlak Konut, toprakları satış geliri karşılığında ihale etti ve hali hazırda Halkalı’da Bizim Mahalle, Şişli’de ise Nişantaşı Koru isimli projeler inşa ediliyor.
İstanbul, Bakırköy Florya’da 34 dönümlük askeri alan TOKİ tarafından 2018 yılında konut imarına açıldı. TOKİ, askeri lojmanların ve tesislerin bulunduğu alanının imar planını değiştirerek arazinin yüzde 60’ını konut, geri kalan kısmını de özel okul, cami ve park olarak düzenledi.
Dikimevi yeri altı eşit taksitle TOKİ’den alındı
Jandarma Genel Komutanlığı, TOKİ ile imzaladığı protokol çerçevesinde İstanbul Beşiktaş Barbaros Bulvarı’nda bulunan yaklaşık 30 dönümlük askeri alanı TOKİ’ye devretti. Etraf ve Şehircilik Bakanlığı tarafından gerçekleştirilen ve Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle onaylanan plan değişikliğiyle 3 Eylül 2018 günü arazi yapılaşmaya açıldı. Boğaz görünümlü 16 parselden oluşan arazinin 17 bin 500 metrekare konut alanı, 12 bin 260 metrekare ise donatı alanı olarak belirlendi. İmar değişikliğinin duyurulduğu gün, Emlak Konut GYO, Jandarma Dikimevi yerini 360 milyon lira bedel üzerinden altı eşit taksitle TOKİ’den satın aldı.
Bir ay sonra Emlak Konut GYO gazetelere ilan vererek 15 Ekim 2018 günü arsayı 36 ay taksitle 462 milyon liraya Vedat Aşçı’nın sahibi olduğu Astaş’a sattı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, ‘bina yükseklikleri yer + 5 katı geçmesin’ talimatı ve kent dışına taşınacak askeri alanların yeşil alan olacağına yönelik kelamlarına karşın, Haziran 2021’de bir defa daha yapılan imar planı değişikliğiyle yerin konut için ayrılan 17 bin 500 metrekarelik kısmında kat yüksekliği beşten sekize çıkarıldı.
ASTAŞ, arazi üzerinde Kempinski ile lüks bir gayrimenkul projesi geliştirdi ve 2022 yılının birinci çeyreğinde projeyi duyurdu. Geçtiğimiz günlerde, Atatürk Havalimanı’nın iki pistinin kırılarak kelam konusu alanı Millet Bahçesi’ne dönüştürme işiyle ilgili ihaleyi kazanan Yapı ve Yapı firmasının projeye ortak olduğu ortaya çıktı.
Lojman yerine konut
Beşiktaş Barbaros Bulvarı üzerinde yer alan 6 adet askeri lojman binasının bulunduğu yaklaşık 20 dönümlük arazi evvel Jandarma Genel Komutanlığı tarafından protokol ile TOKİ’ye devredildi. Akabinde Etraf ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 13 Ocak 2021’de “Rezerv Yapı Alanı” yani yeni konut alanı ilan edildi. 6 adet lojman binasının bulunduğu arazi için Emlak Konut GYO tarafından hazırlanan yeni imar planı 1 Şubat 2021’de onaylandı. Arazinin “Ticaret+ Turizm+ Konut Alanı” ilan edildikten sonra 2021 yılında düzenlenen imal ihalesini kazanan Pasifik İnşaat, binaları yıkıp otel, alışveriş alanları ve rezidans inşa edecek.
Şimdi de Maltepe’de rant
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, 1 Temmuz 2022 günü İstanbul’da bir askeri alanı daha konut imarına açtı. TOKİ’ye devredilen Maltepe’deki 528 bin metrekarelik askeri alana, 7 katlı binalar dikilecek. Öte yandan, tekrar bakanlık tarafından geçtiğimiz hafta Sancaktepe’de 4 bin 285 metrekarelik askeri alan ‘ticaret alanı’ olarak belirlendi.
